آنچه در این مقاله می‌خوانید
درمان اختلال خواندن :
برای مبتلایان به اختلال خواندن درمان های مختلف وجود دارد . کودکانی که مبتلا به مشکلات خواندن هستند با توجه به ضعفی که در این مهارت از خود نشان می دهند نمی توانند در برنامه های آموزشی مدرسه به اندازه کافی پیشرفت کنند.
همیشه آموزش خواندن اولین مسئولیت معلمین در مدارس بوده است .
از جمله روشهای مورد استفاده روش های آوایی و کل خوانی است
- شیوه اول آموزش مبتنی بر آموزش آواها به صورت جداگانه و نهایتاً ترکیب آنها جهت رسیدن به واژه و رمزگشایی اطلاعات و معنا دادن است
- روش دوم روش کل خوانی یا روش ببین و بگو بوده که در این شیوه شکل کلی کلمه نشان داده می شود و کودک بر اساس حافظه بینایی به یادگیری کل کلمه و کد برگردانی آن به یک باره می پردازد
این روش در کشور ایران انجام شده و به لحاظ بازده آموزشی بسیار مفید و موثر بوده است.
موثرترین شیوه تلفظ
موثرترین شیوه تلفظ در هنگام خواندن استفاده از وسایل بازی برای حروف صدادار است. طراحی بازی منجر به یادگیری تفریحی می گردد اینکار ذهن کودک را طوری تحریک می کند که در تمام طول زمان یادگیری کاملا فعال باقی می ماند.
قبل از بازی درمانی
قبل از بازی درمانی، استفاده از گفتار درمانی به همراه آموزش شکلها و تفکیک تلفظ صدا می تواند باعث شود که از این طریق کودک بر صداها مسلط شود.
کارت های بازی آموزشی کودکان را در خواندن آسان و موثر و کاربردی توانمند خواهند کرد. روشهای سنجش بینایی که در کارت های بازی طراحی شده است، حافظه را برای دیدن موثر و منحصر به فرد صداها تقویت میکند، این تکنیک برای درمان معکوس خوانی ساخته شده است.
استفاده از ضبط صدا
از طرفی استفاده از ضبط صدا برای مهارت در گفتگو همراه با بازی های مقوی درک برای همه کودکان موثر خواهد بود. می توان با برگزاری مسابقه بازی صداها، انگیزه را در کسانی که برنده شده و جایزه می گیرند ارتقاء داد برای درمان کودکانی که اختلال در خواندن دارند برخی درمانگران کلاسهای تقویتی توصیه می کنند که این کلاسهای تقویتی در ناتوانی شدید و اولیه با ضایعه مغزی موثر نیستند اما در انواع ثانوی مفید هستند و کودک به خوبی درمان می شود.
تدریس فردی برای کودک
تدریس فردی برای کودک، علاقه آموزگار به نحوه تدریس و کار کردن به کودکان مبتلا به اختلال یادگیری، تقسیم برنامه ها به اجزای کوچکتر و تکرار کردن برنامه ها، گذاشتن کودک در کلاس پایین تر برای درسهایی که در آنها ضعیفتر است، استفاده از تواناییها و استعدادهای کودک برای درمان و تقویت آنها و ایجاد اعتماد بنفس و اعتماد به معلم و والدین و استفاده از تواناییها برای غلبه بر مشکلات و فنونی که در درمان عقب ماندگی ذهنی توصیف شده است مثل پاداش دادن برای پیشرفتهای اندک و درمان اضطراب و عدم اعتماد بنفس در ناتوانی های ثانوی اصول درمان هستند.
اصلی ترین عامل در درمان اختلالات یادگیری
اصلی ترین عامل در درمان، رفتار معلم است که با کودک در ارتباط متقابل قرار دارد. لازم است معلم تکالیفی را که با استفاده از مواد یا روش های خواندن انجام میشود را تجزیه و تحلیل کند و هم چنین تجزیه و تحلیل فرایندهای ذهنی و سبک های یادگیری کودک را انجام دهد و تدارک ببیند انواع مواد آموزشی متناسب با نقاط ضعف و قدرت یادگیری کودک را و از جمله روشهای آموزشی مفید در خواندن به کودکان نارسا خوان را اجرا کند. این روشها عبارتند از :
- روش تجربه زبانی
- روشهای چند حسی در خواندن و آموزش خواندن
برنامه های شیوه تجربه زبانی
برنامه های شیوه تجربه زبانی :
- روش تجزبه زبانی، اختلال خواندن را یگانگی جلوه ها و اصول زبان می داند. توسعه مهارت های خواندن در ارتباط متقابل با توسعه مهارت های گوش دادن، سخن گفتن و نوشتن است و مواد خام آن تجربه ها و زبان خود کودک است. این روش برای کودک جذاب است و زیر بنای آن را فرهنگ لغات بینایی و خاطره ی بینایی کودک از کلمات تشکیل می دهد.
- شیوه های چند حسی در خواندن : در این روش ها بر تحریک حس حرکت و لامسه در کنار مسیرهای حس بینایی و شنوایی تاکید می شود. این روش ها معمولا با لمس و ردگیری انگشتی در آموزش ارتباط دارد.
معلم یا درمانگر کلمه ای را به شکل خوانا و بزرگ و با دست روی صفحه کاغذ می نویسد سپس از کودک می خواهد که با انگشت خود از ابتدا تا انتهای کلمه را ردگیری کند.
آموزش خواندن با برنامه
آموزش خواندن با برنامه : از مواد آموزشی برای خواندن استفاده میشود. این مواد طوری طراحی شده اند که جنبه خود آموزی و خود اصلاحی دارند. استفاده از چنین ابزاری جنبه خود آموزی دارد بنابراین مراحل یادگیری به سرعت پیش می رود و به دلیل وجود جنبه تصحیح کننده اشتباهات، تقویت آنی نیز یکی از فواید آن است. آموزش گروهی ، قرائت فردی و روشهای جدید فعالیت فردی و گروهی و استفاده از مشاوران و روانشناسان مواردی هستند که باعث افزایش کیفیت خواندن در کودکان مبتلا اختلال در خواندن می باشد.
راه حل های آموزشی
راه حلهای آموزشی : برخی باور دارند که افراد مبتلا به اختلال خواندن به دلیل مشکلات تحصیلی کند ذهن هستند برای از بین بردن این باور غلط ،معلمان می توانند زندگینامه افراد موفقی را که در خواندن و نوشتن مشکل داشته اند را برای دانش آموزان و والدینشان تعریف کنند. محل نشستن دانش آموزان مبتلا به نارساخوانی در کلاس مهم است .
نارساخوانی
نشستن دانش اموز مبتلا به نارساخوانی در ردیف جلوی کلاس باعث می گردد معلم از توجه و یادگیری وی مطمئن شود. معلم می تواند به دانش آموزان عادی متون خاصی را برای تکلیف جهت خواندن بدهد که به صورت آینه نویسی نوشته شده باشند تا سایر دانش آموزان از مشکلاتی که کودکان مبتلا به نارساخوانی دارند آگاه شوند. وقتی دانش اموزان مبتلا به اختلال خواندن می شوند نباید معلم یا والدین از آنان بخواهند که سعی بیشتری کنند و نباید اتهام تنبلی به آنان نسبت بدهند. سرزنش آنان را به سمت نومیدی سوق می دهد. معلم نباید از دانش آموزی که نارسائی در خواندن دارد بخواهد که در کلاس با صدای بلند بخواند ، بهتر است به او اجازه داده شود به آرامی با خواندن سایر دانش آموزان پیش رود و اگر خواست به او اجازه دهد خواندن دیگران را روی نوار ضبط کند.
اختلال در تکالیف نوشتنی
اختلال در تکالیف نوشتنی از جمله دیگر مشکلات دانش آموزانی است که نارسائی در خواندن دارند، بنابراین مربی نباید کار ایشان را با کار سایر دانش آموزان مقایسه کند. برای هر تکلیف نوشتنی، آنان را مورد تشویق و تحسین قرار دهید بدون اینکه به تناسب و کیفیت کارشان دقت زیادی کنید.
بهتر است معلم انعطاف پذیر باشد
بهتر است معلم انعطاف پذیر باشد و به دانش آموزان اجازه دهد که گزارشات را روی نوار صوتی ضبط کند و یا از نرم افزارهای کامپیوتری واژه پرداز استفاده کند. در هر موقعیتی میتوان اجازه داد که دیگر دانش اموزان نیز از این امکانات استفاده کنند. این روش باعث می شود که دانش آموز مبتلا به اختلال یادگیری احساس تنهایی نکند.
تشخیص اولیه نا امیدی کودکی را که نارسائی خواندن دارد کاهش می دهد. همان گونه که دیگر کودکان نیاز به تشویق و تحسین دارند، آنان نیز چنین نیازی دارند و آموزگار باید همواره کودکان را در مقابل کارهای مناسب و رفتار خوبشان تشویق کند. تمرینات ساده و مختصری طراحی شده بو در هر زمان آموزش داده شود. هر اشتباهی که کودک انجام می دهد باید توسط خود کودک تکرار شود تا بتواند در نهایت بر مشکل خود غالب گردد.
ردیابی کردن با انگشت
ردیابی کردن با انگشت سپس نوشتن حروف و کلماتی که اشتباه نوشته شده اند و تلفظ آن کلمات در زمان نوشتن، استفاده مختصر از تمرینات دوره ای مکرر، طولانی کردن زمان بین جلسات، تمرین به طوری که اصول آن حفظ شود. با انجام آزمونهای تشخیصی معلوم می گردد که کودک در چه مواردی مواجه با شکست شده و در چه سطوحی متوقف شده است و مقدار یادگیری او تعیین می گردد و معلوم میشود اختلال یادگیری کودک به کدامیک از مسائل
- ادراک
- حافظه
- زبان ، و … مربوط می شود .
سپس یک طرح آموزشی انفرادی بر اساس موارد قوت و ضعف کودک طراحی می شود.
مربی در فرایند درمان رابطه خوب بین خود و داش آموز ایجاد می کند و دانش آموز را همدلانه از موفقیت ها و شکست های خود آگاه می سازد .
معلم آموزش را از پایین ترین مرحله ای که کودک در آزمون شکست خورده بود شروع می کند و از آسان به سمت مشکل کار می کند تا مهمترین نکته که بالابردن خودپنداره و اعتماد بنفس کودک است قوی تر شود.
معلم و درمانگر بیشتر برنامه های آموزشی درمانی را به شکل بازی ارائه می دهد و فعالیت های یک مرحله را کامل و تمام کرده و سپس وارد مرحله بعدی می شود.
فعالیت های لازم در زمینه مشکلات رشدی تحولی
الف : تقویت دقت و توجه. دقت دیداری و دقت شنیداری
ب : تقویت حافظه. حافظه دیداری. حافظه شنیداری. حافظه لمسی_ حرکتی.
ج : تقویت درک شامل درک دیداری، درک شنوایی، درک لامسه ای – حرکتی – درک حس به حس
د: تقویت تفکر شامل باز شناسی شباهت ها و تفاوت ها، بیان مفاهیم ، حل مساله، طبقه بندی
ه: تقویت مهارتهای زبانی شامل:
- آموزش زبان شفاهی دریافتی
- آموزش زبان شفاهی تلفیقی
- آموزش زبان شفاهی – بیانی
فعالیت های لازم در زمینه تحصیلی عبارتند از:
- مشکلات خواندن
- نوشتن
- بیان شفاهی ( هجی کردن )
- و ریاضی.
مربی برای رفع مشکلات فوق ابتدا فعالیت هایی که در زمینه ی تحولی رشدی ذکر شد را بررسی کرده نقاط ضعف تحولی او را پیدا می کند و برنامه درمانی خود را از فعالیت های تحولی شروع در مرحله بعد ضعفهای آموزشی که احتمالا دانش آموز دارد را با استفاده از روشها و الگوهای تدریس مناسب درمان می کند.
بیشتر بخوانید
اختلالات یادگیری در کودکان
مشکلات رفتاری کودک و نوجوان
اختلال صدای گفتار ( اختلال هجی کردن)
نیاز به مشاوره حضوری دارید ؟!
اگر نیاز به مشاوره حضوری دارید می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ با پزشک و روانشناس متخصص ٬ دکتر حسین موسی زاده مستقیما تماس حاصل فرمایید و با نحوه مشاوره ایشان آشنا شوید ٬ در صورت تمایل به رزرو وقت ملاقات با منشی دفتر مورد نظر واقع در تهران و یا کرج با شماره ۰۹۰۱۶۵۳۲۸۲۸ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره در منزل دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید که مشاوره در منزل شما صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۳۴۶۰۱۱ تماس حاصل فرمایید
نیاز به مشاوره تلفنی یا مشاوره تصویری دارید ؟!
اگر ترجیح می دهید مشاوره بصورت آنلاین و تلفنی یا تصویری از طریق برنامه هایی نظیر Whatsapp , IMO , Skype و .. صورت گیرد ٬ برای تعیین نوبت و هماهنگی می توانید با شماره ۰۹۳۵۸۹۰۸۸۱۹ تماس حاصل فرمایید
